São Sebastião do Caí, Rio Grande do Sul, Brazil

quinta-feira, 31 de dezembro de 2009

Ano Novo - Naiioa

.



Glicklich Naiioa! Fa all di wo génn de Hunsricka Daitsch mit mache, will ich en glickliches naiioa winsche, mit fill gesunthéd, frohhéde, fróinde un das alles in de familie gut léefe soll! Ah, un óoch, das du fadients es gellt fa alle dróome fiire!

Tradução: Feliz Ano Novo! A todos que gostam de acompanhar o alemão Hunsrickisch quero desejar um feliz ano novo, com muita saúde, alegrias, amigos e que tudo corra bem na família! Ah, e também, que ganhe dinheiro para bancar seus sonhos!


quinta-feira, 24 de dezembro de 2009

Das Kristkhentche

Hea das graveadne chteck des geschicht do hia: Ouça a gravação da história aqui:


Das Kristkhentche

So wi de Sant Nikla mo rom is, dan komme de únnschuldiche khenna di gedanke iwa di Wainacht ima chwêera. Fon fríasch hea hot ma ima gesód grid das di iêniche wo sich gut chikke dêere, grechte óch di chehnste geférrebtne un blúumiche toss. Un, das is ima alles so faschtêckellt gemacht geb.
Iwa di tosse ferberai, hon di mamai un di tante dan oft nôo dem himmel gekukt. Si sóore dan, das wen owens foa nacht di sun so rot oda range gelleb foa dem blaue himmel una gang is, das weat so wall es Kristkhentche di blúumiche toss am férbe weat, fa dan am Weihnachts owend di in unsa suppe thellre tuhn, genau am sêllwiche plats am tisch wo ma gesitst hot fa se esse.
Awa fa das passêere, must ma sich iwa gut schicke, ma sêed, áusnams gut schicke. Do must ma alla órwede tuhn, klene gêngelcha giebe ohne se reclamire, chpéencha samma raffe fa de kochofe ónchteche un de wowo sain tsimma hellfe sauwa mache, wall wenn net, kennt énem saine suppe thella leia blaiwe. Ma hat óch noch di grehst hoffnung das tswischen de geférrebtne toss kennte so êtliche tsukka bopcha debai laie ênngewickellt mit fárbich celofan papia.
Wenn es tsáich so am fagehn wód, dan hat bai em thella so en chteck tricoline chtoff gelehn, fa demnô, do aus dem chteck tsáich en chehn riscódenes hemmtche gemacht grihn, hauptsêchlich fa chaptsire gehn oda in di mess gehn. Das chuula uniform tsaich, das blau chtriifich hemmtche un di kháki braun hoss, di khêhmte dan easch noore in de oostre.
Awa, fon denna tsaite, arrinre ich mich ima iwa das chteckche fon dem Kristkhentche un sain faschiedenes muhlche.
Es hot ima gehéest das wea di geschenckha aus théele ted am Wainachts owend weat es Kristkhentche mit sainem muhle un das het mechtich fill órwed. Un, wall es so wód, must das muhlche gut gefíttad gewe fa das di gans gangerai aus halle.
Dan, hon di khenna fon alla familie so en futta pletsie féttich geloss. Bai uns dehémm wód es net ánischta. Mea khenna, guricha un medcha, hon uns farratseld un fabriegt fa de grehste caprisch ón són. Ieda khent wollt do de meascht tuhn fa das futta pletsie es chehnste weat fon de gans ville. Dann, hot ma ene klene weech gemacht, sauwa gekheat, bis an de trauwe krist. Dort drunna is dan en krentsie mit futta millie gemacht gieb.
Di ennbildung wóod grohs, wall mea wuste das in de tsait wo es Kristkhentche unsa thellre gefillt hot mit alla sotte siisses, hot das muhlche iaus geschtan, in dem futta krentsie un das millie lóob gefress fa sich nommo eniire.
Ob es so passiad is oda net mit de fresserai, es wód fa uns egól. Es haupste wód das móinds, wenn mea ufgeschtii sin, di thellre foll weere. Dann, sin mea mit engste tsu dem tisch gang, dort wo di thellre uf ieda énem sain plats wóore, un alles tsu gedeckt wód mit en grohs tisch tuch. Wi grohs wód unsa frohéd wi mea das tuch wech gedeckt hon un hon gesihn di thellre foll balle, chokolóde, bluumiche toss, pirulite un tsukka bopcha ênngewickellt in fárbich celofan papia. Un, newa drón, noch so en chteck tsaich chtoff fa en nai hemmtche mache. Mea hon dann gehupst un geiúukst fon lauta frohéd.
Demnô alles metódisch unasuucht, sin mea all mit samma raus no dem trauwe krist geschprung fa uns di síchahéd ónwenne das es wérklich woa es Kristkhentche wód wo uns es dings in di thellre getun hat. Dann hot ma dorrich chnittlich gesihn das es futta tsimmlich faschtruttelt wód, un bissie fafress wód. Wenn ma dann genau uf de bodem gekukt hot, konnt ma sihn di abgeschtempeltne hufáisse uf em bodem abgetsáichent. Das wód do sicha doch en proof fon dem Kristkhentche sain muhlche, wo dort wód un sich gefíttat hat.
Di frôhéd únnich de khenna wód so grohs, das nimand wust richtich se fatsêele was do geschiden wód, un wi rákstich mêchlich kont sin das es Kristkhentche bai uns de hémm im haus gewêest wód. Die elltre, tante, onkle un grohs elltre hon dan sich fawunnat un mêchtich uns ufgetsôo das mea so bróof wóore fa di kunst fon em Kristkhentche saine besuuch fadient hon. Awa, wall di geschenckcha so halwa klén un órem wóore, hon di elltre dan gehetst es weat wall mea noch net genuch bróof wóore wehrem dem ioa.
In unsa klene kêppchia hon mea das es foa geholl wehrem em negste ioa probire di beste khenna blaiwe, fa sihn ob an de negste Wainachte di pheckchia bissie grêessa wérre gewe.

TRADUÇÃO:

(Explicação: no meio das famílias alemãs daqui do sul do Brasil, a figura do papai noel era representada pelo Filhinho de Deus, uma criança adorável, que da altura dos seus 10 anos de idade, montada em seu burrinho distribuía presentes e guloseimas nas noites de Natal).

O Filhinho de Deus

Assim que havia passado o São Nicolau, vinha cada vez mais forte à lembrança das criança o Natal. Desde antigamente sempre se ouvia falar que aqueles que se comportavam bem, ganhariam os mais belos enfeitados e floridos doces. E isto tudo sempre era feito às escondidas.
Sobre a pintura dos doces, a mãe e a tia olhavam diversas vezes para o céu. Elas diziam então, que quando ao anoitecer o sol se mostrasse vermelho ou laranja defronte ao céu azul ao se por, era assim porque O Filhinho de Deus estava pintando os doces, para então colocar em nossos pratos na noite de Natal, exatamente no mesmo lugar da mesa onde se sentava para se alimentar.
Mas para isto acontecer a gente tinha que se comportar bem, bem dizendo, comportar muito bem. Tinha-se que realizar todas as tarefas, dar pequenas caminhadas sem reclamar, recolher gravetos para acender o fogão à lenha e ajudar a limpar o quarto da vovó, porque se não, o prato de sopa da gente podia ficar vazio. A gente ainda tinha a maior esperança de que no meio dos doces enfeitados podiam se encontrar deitadas certas bonequinhas de açúcar embaladas em papel celofane colorido.
Quando a roupa estava puindo, então tinha junto ao prato um pedaço de tecido de tricoline, para depois, deste pedaço de fazenda ganhar confeccionada uma bela camisa riscada, para ir passear ou para ir à missa. O tecido para o uniforme escolar, a camisinha listrada de azul e a calça cor de caqui viriam somente junto na Páscoa.
Mas, daqueles tempos, me lembro da historinha do Filhinho de Deus e seu peculiar burrinho.
Sempre se dizia que quem distribuía os presentinhos na noite de Natal era O Filhinho de Deus com seu burro e que ele tinha muito trabalho. E, porque era assim, o burrinho tinha que ser bem alimentado para suportar todo este caminhar.
Então, as crianças de todas as famílias deixavam assim um cantinho de pasto pronto. Conosco em casa não era diferente. Nós crianças, meninos e meninas, disputávamos entre nós e brigávamos para deixar tudo no maior capricho. Cada criança queria fazer o máximo para que o cantinho do pasto fosse o mais bonito da vila. Então, se preparava um pequeno caminho, limpava, até o parreiral. Lá embaixo se preparava um círculo pequeno com palha de milho.
O orgulho era grande porque sabíamos que enquanto O Filhinho de Deus enchia nossos pratos com todos os tipos de guloseimas, o burrinho ficava la fora parado dentro do círculo de pasto comendo a palha de milho para se recuperar.
Se isto tivesse acontecido ou não com a comilança, para nós era indiferente. O mais importante era que de manhã, quando levantamos, os pratos estivessem cheios. Então nós íamos com angústia até a mesa, lá onde os pratos estavam no lugar de cada um e tudo estava coberto com uma grande toalha de mesa. Quão grande era nossa alegria quando, ao tirarmos a toalha vimos os pratos cheios de balas, chocolates, doces enfeitados, pirulitos e bonequinhas de açúcar embaladas
em papel celofane colorido. E, ao lado, ainda um pedaço de tecido para confecção de uma camisinha nova. Nós então pulávamos e gritávamos de tanta alegria.
Após tudo metodicamente analisado, nós todos corríamos para lá fora embaixo do parreiral para confirmarmos que realmente havia sido O Filhinho de Deus quem havia posto estas coisas nos pratos. Então, se constatava que o pasto havia sido bastante bagunçado e um pouco comido. Quando se olhava com cuidado para o chão, podia se ver estampadas marcas de ferraduras. Isto com certeza era uma prova do burrinho do Filhinho de Deus que ali havia se alimentado.
A alegria entre as crianças era tão grande que ninguém sabia ao certo dizer o que acontecera e como tinha sido possível que O Filhinho de Deus estivera em nossa casa. Os pais, tias, tios e avós então se admiravam e nos enchiam de brio por termos sido tão comportados a ponto de ter a honra de merecermos a sua visita. Mas, porque os presentinhos eram ralos e pobres, os pais nos instigavam dizendo que isto era porque ainda não fôramos comportados o suficiente durante o ano.
Em nossas cabecinhas então nos propúnhamos procurar ser as melhores crianças durante o próximo ano par vermos se no próximo Natal os pacotinhos seriam um pouco maiores.

segunda-feira, 7 de dezembro de 2009

Frases de Intenção na Fala - Chprechung Intensionen Frósen

Ouça este texto gravado aqui:
Hea das graveadne chteck do hia:



Frases de intenção na fala.
Muitas vezes nos deparamos com frases que tentam impor à nossa mente algum tipo de intenção, desde as frases impositivas, atuais, até frases subliminares que subentendem algum tipo de intenção. E, para que nosso alemão Hunsrickisch partilhe deste precioso exemplo, abaixo frases com os mais variados tipos de intenção.

Chprechung intensionen frósen.
Fillmohls foakomme mea uns mit frósen wo uns wolle tswinge tsu ene tip intensided, chon fon markeatne foaschikenne frósen, aktuelen, bis, unnafaschteckeltne wetta wo faschteckle selche typen intensionen. Un, fa das de Hunsricka daitsch di preciosen exemple fatéele kann, do unna, frósen mit der mehrsten typen intensionen.

Exemplos: Báichpille:

Eu vou comprar o terreno.
Ich gehn das chteck land kóofe.

Eu não vou comprar o terreno.
Ich gehn net das chteck land kóofe.

Eu queria comprar o terreno.
Ich mecht das chteck land kóofe.

Eu não queria comprar o terreno.
Ich wollt net das chteck land kóofe.

Eu quero comprar o terreno.
Ich will das chtick land kóofe.

Eu não quero comprar o terreno.
Ich will net das chtick land kóofe.

Eu gostaria de comprar o terreno.
Ich het mechte das chteck land kóofe.

Eu não gostaria de comprar o terreno.
Ich mecht net das chteck land kóofe.

Eu compraria este terreno.
Ich het mechte das chteck land tsu kóofe gehn.

Eu não compraria este terreno.
Ich het net gemecht das chteck land tsu kóofe gehn.

Eu tentaria comprar o terreno.
Ich ted mechte das chteck land kóofe.

Eu não tentaria comprar o terreno.
Ich ted net mechte das chteck land kóofe.

Eu sonharia na compra deste terreno.
Ich ted dréeme an de kóofung fon dem chteck land.

Eu não sonharia na compra deste terreno.
Ich ted net dréeme an de kóofung fon dem chteck land.

Eu desejo comprar o terreno.
Ich winsche das chteck land kóofe.

Eu não desejo comprar o terreno.
Ich winsche net das chteck land kóofe.

Eu me imagino com o terreno comprado.
Ich fiile micht mit dem chteck land gekóoft.

Eu não me imagino com o terreno comprado.
Ich fiile mich net mit dem chteck land gekóoft.

Eu fui comprar o terreno.
Ich sinn das chteck land kóofe gang.

Eu não fui comprar o terreno.
Ich sinn net das chteck land kóofe gang.

Eu comprei o terreno.
Ich hon das chteck land kóoft.

Eu não comprei o terreno.
Ich hon net das chteck land kóoft.

Cada um quer comprar este terreno.
Ieda ene will das chteck land kóofe.

Ninguém quer comprar este terreno.
Niemand will das chteck land kóofe.

quinta-feira, 3 de dezembro de 2009

Hin un Hea - Fríerische Béhl

HIN UN HEA

DI FRÍERISCHE BÉHL

Ouça esta história gravada aqui: hea das graveadne chteck do hia:
,


Es is grohs ódich di unnaschitt fon de béhl wi di friasch wóre als háitsestóhe. Wen ma es so bissie beôbacht, sied ma de alla êascht das di lait nimmi sich prepariere tun fa uf ene bóhl gehn, un fill mô gehn si uf di music mit em sêlwige tsáich wo se benutse fa se chaffe wêrem de woch.
In em sóol, tun di guri wait fon de med wech tantse,das es aus sied so wi si herre so bissie bang. Dan, wet so mit de fiis geklopt un getakt als wi en indiona music am lénne were.
Friasch wód es gans ánischta. Fa se ónfenge, es hot nohre chteka tswói bél im ioa gieb un fa di mit mache is es en haufe dings foa kom.
De êascht, hauptsêchlich di med, hon ima sich nái tsaich óngeschaft fa di evente, fon de hossia bis di chu. Dan hon di nêderinge gemena tsait tóh un nacht geschaft fa es tsaich fértig bringe, mit kwlited un bemihung.
Un das wód en chpringerái fon de med tsu de nêdering: knepp, gumi, retróos, alles hot gefehlt, alles must providenciead giebe.
Di iunge brida oda chwestre sin fillmo in di activited ren gemischt gieb, ob se wollte oda net, un muste óh chpringe un gephítselts hin un hea chleppe. Fa si wód es awa ima etwas grosses wal di konte sich óh important finne.
Es hot dan de ból gieb wo di iunge an em inngang fon em sól so en chtekche tsaich gried hon un muste in em sól es pheache finne wo ene rock hat mit em sêlwige tsaich, in farwe un in blume, un muste mit ihnem tantse gehn.
Do demit is dan filles passiad. Fill buwe hon getantst mit we'm se net óriche luste harre. Andere harre dan di oportunited fa tantse mit dem medche wo se salêbstes tóh kén curój oda competens harre fa so mit denna ene tóh ennlóde fa se tantse.
In andere bél sin dan fillmo êtliche med uf sáitgeloss gieb, un dan wore so benke in de ekke fon em sóol wo si sich hin gesitst hon un hon ene iung gewód. Di bank is dan Banke Hannes gennént gieb. Un fa es mede so uf de bank en gans nacht bláiwe, wód fa ihnes de grehste chóm, wall do hot ima iemand iwa si geschpêddelt.
Es hot dan di med gieb wo so en gans ioa en, en gans ioa aus, nohre uf de benk di bél mit gemacht hon. Fillmo wóore es alte, chieffe oda fette med. Un, fa di sich dan ene tóh bissie bessa fiele kente, hon dan alsmo ene iung so en wettung mit de fróinde gemacht uf bia: so fill chteka wo ea tantse ted mit em medche, mit en fet frómensch oda mit em chieffes, so fill flasche bia grêecht ea. Dan hon di Banke Hannes med sain chance gried fa se tantse so en halleb tutsend chteka. Un di fróinde fon em iung hon in de ekke geschtan un sich satt aus gelacht fon dem bild.
Di menna sin gemena tsait dôrrich di kemp bis an de sól barfussich gang un hon nohre di lettane chu dicht an em sól óngetun. Gewiss, si harre nohre di chuh un si muste geschoht gewe. Gemena tsait wóre es chon tseniêriche chu.
Dêssendwege sin dan alsmo óh chtekka passiad. De Paul hot mea fatseld es weat fríasch mo passiad mit ihnem un saine fróind Walda, an a Tupandia ból: si sin dôrrich di San Benedicta kemp gang barfussich, un wie si dicht dort an de sóol am komm wóore, hot de Walda fa de Paul gesód:
- Wód mo bissie. Mea sitse uns hia uf de bodem un tun di chu on tsie.
Es wód kohle dunkel, ma hot nics gesihn als di chtenne un di lamp foa em sól. Walda hot sich nieda geloss. Glaich is ea nommo uf geschprung un hot geschróid:
- Putsche dreck noch mohl!
- Was is passiad? - Hot de Paul gefrod. Walda antwort:
- Mea misse hémm. Es is so unnmêchlich uf de ból gehn fa mich.
- Weche was? - Hot de Paul gefrod.
- Aí, ich hon mich uf ene ku chaiss haufe gesitst.
- Geh du hémm! - Sód de Paul. - Ich gehn uf de ból!

-------------------------

Tradução

POR AÍ

OS BAILES DE ANTIGAMENTE

É muito interessante a diferença dos bailes como eram antigamente comparados aos da hoje em dia. Se a gente observar um pouco, nota-se primeiramente que as pessoas não se preparam mais para ir a um baile e muitas vezes vão para o encontro musical com a mesma roupa que usam para trabalhar durante a semana.
No salão, os guris dançam longe das garotas, que parece que eles estariam com um pouco de medo. Então, se bate e se tenta ritmar com os pés, parecendo ser um índio aprendendo música.
Antigamente era bem diferente. Para começar, só aconteciam em torno de dois bailes por ano e para acompanhá-los muitas coisas aconteciam.
Primeiro, principalmente as garotas sempre arrumavam trajes novos para estes eventos, das calcinhas até os sapatos. Então, normalmente as costureiras trabalhavam dia e noite para aprontar as roupas com esforço e qualidade.
E isto dava uma correria das garotas para com suas costureiras: botões, elástico, retrós, tudo faltava, tudo tinha que ser providenciado.
Os jovens irmãos ou irmãs muitas vezes também eram envolvidos na atividade, querendo ou não, e também tinham que carregar acepipes para lá e para cá. Mas para eles sempre era algo grande pois eles podiam se sentir importantes.
Também existiam os bailes onde os rapazes ganhavam na entrada do salão um pedacinho de tecido e tinham que descobrir no salão o parzinho que usasse um vestido feito com o mesmo tecido, em cor e flores e tinham que dançar com elas.
Com isto então muito acontecia. Muitos rapazes dançavam com que não tinham tanta vontade. Outros, então tinham a oportunidade de dançar com aquela garotinha que jamais teriam coragem ou competência para convidar e com elas dançar.
Em outros bailes muitas vezes eram deixado de lado certas garotas, que sentavam sobre bancos que ficavam pelos cantos do salão esperando algum rapaz. Este banco então era denominado João do Banco. E para uma garota ficar num banco daqueles uma noite inteira era para ela a maior humilhação porque sempre havia alguém a debochá-la. Existiram então as garotas que, entra ano, sai ano só ficavam nos bancos acompanhando os bailes. Muitas vezes eram velhas, vesgas ou gordas. E, para elas um dia poderem se sentir melhores, algum rapaz às vezes fazia aposta com os amigos por cerveja: tantas músicas que fosse dançar com a garota gorda ou vesga, tantas cervejas ele ganharia. Então as garotas do Banco do João ganhavam a oportunidade de dançar uma meia dúzia de marcas. E os amigos do rapaz sentados pelos cantos, riam até não querer mais da imagem desta situação.
Os homens geralmente atravessavam os campos até o salão descalços e só colocavam seus sapatos de couro quando chegavam perto do salão. Sim, eles só tinhas estes sapatos e precisavam ser cuidados. Muitas vezes eram sapatos com mais de dez anos de uso.
Por causa disto às vezes também aconteciam cenas engraçadas. O Paulo me contou que antigamente aconteceu entre ele e seu amigo Walter num baile em Tupandi: eles atravessaram descalços os campos de São Benedito e quando eles estavam chegando perto do salão, o Walter falou para o Paulo:
- Espera um pouco. Vamos sentar aqui no chão e colocar os sapatos.
Era uma noite escura como breu, não se enxergava nada além das estrelas e a lâmpada em frente ao salão. Walter sentou. Logo, ele levantou de novo de supetão e gritou:
- Droga!
- O que aconteceu? - Perguntou o Paulo. Walter respondeu:
- Temos que ir para casa. Assim é impossível ir no baile para mim.
- Por que? - Perguntou o Paulo.
- Porque acabei de sentar num monte de bosta de vaca.
- Vai você! - Disse o Paulo. - Eu vou no baile!

quarta-feira, 25 de novembro de 2009

Bissie Gelô - Chpêssia fon Daitschland

BISSIE GELÔ

CHPÊSSIA FON DATSCHLAND

Ouça esta história gravada aqui: Hea das graveadne chteck do hia:


In unsa letste ferie hon ich en dick buch geleest wo fon Daitschland kom is, foll mit chpêssia. Iets, fill fon denna, kenne mea net in dem rádio fatsêele wall si tsu chwáinsich sin.
Awa, ich hon en haufe ón geschrib fa so nô-nô fatsele. Hait will es dan es êaschte mohl aich ónfange do de mit se chpreche driwa, un wen dea gut ufpasse tut, dan kent dea sihen das di chpêssia gród so kiftich un chpliisich sin als unsa fon hia.
Áigentlich, chpêssia uf hoch daitsch héest Witz oda Humor. Mea hia, uf platt daitsch rufe si als ene klene chpass, oda bessa, en chpêssie. Awa es haupste is kene bissie lache un di frôichkhéd aus sich losse, wall es gesunt is.

********

DI PILL
Di fró Margerit hot sain klen êngelche gefrod:
- Helena, was willst du fa daine gebuatstóh geschenkt hon?
- Di pill! - Hot ihnes geantwort.
- Ia wi so? Weche was willst du di pill hon fa daine gebuastóh? - Sód di god náigehrich.
- Ai wall ich hon chon fia poppe un will ken mehr hon.

********

KARATÊ
Hubert hot in a prasse uf en bank gesitst un de moviment beôbacht. Uf émol komt foa ea en chen blond medche. Es blaibt chtehn foa ea un sed tsu ihnem:
- Bitte, graif mea ón una de rock!
- Ia nach, was en unnfahofte frage! Weche was dan? - Froht de Hubert.
- Ich hon gista ene naie karatê chlóh gellent un mechte ea gern an iemand probire. So, fa dieses, must du mea de motif gewe.

********

TSWÓI ALTE

Tswói hon uf de prasse bank gesitst un wóre am rêede iwa alles. Do sód de êaschte:
- De somma is doch chen!
De andere antwort:
- En liebesnacht is awa óh chen.
- Ia wohl, du host recht! - Ménnt de êaschte. - Awa somma hon ma fill efta!

********

LIERÁI
Leera Leppig wód en chuhl iwa begrifte am giebe, do ménnt ea:
- Fa chliese unsa chuhl, wolle mea noch bissie iwa lierái rehte. So, frage ich, ob iemand fon aich chon main buch iwa de tema gelehst hot?
All hon se sich gemellt. Leera ménnt:
- Iwa gut fa dea aich de báischpill iwa di êglichkhéd fon de lierái foa némme. Ich hon bis hait noch ken buch geschrib.

********

HINNAWETZ
Humbert komt unfahoft hémm un find sain fró mit ene unnbekantne mam im bed. Ea chpringt, hollt di pistoll un will di tswói chiese, in dem moment fon de grehst wud.
- Mach dieses net, Humbert! - Kraischt di fró. - Wea ménnst du, het unsa haus am mea betsóld, unsa Mercedes auto kóft un main ganse peltse geschenkt?
- Wóst du es? - Frohd de Humbert. De unbekante mann hot mit em kopf genickt.
Humbert chpricht wáita:
- Dan mach du das dich glaich tsu dekst tuust. Oda willst du dich fakêllse mit de nákiche óschbakke?
(Ieda énlichkaite sin nua cointsidense.)

-----------------------------------------------

TRADUÇÃO:
MEIAS VERDADES

PIADAS DA ALEMANHA
Em nossas últimas férias eu li um livro bem grosso que veio da Alemanha, recheado de piadas. Agora, muitas delas não podemos contar aqui porque elas são muito indecentes.
Mas, eu apontei várias para contar aos poucos. Hoje então é a primeira vez que falo a respeito e se prestarem bem atenção verão que estas pidadas são tão envenenadas quantos as nossas aqui.
Aliás, piadas em alemão clássico significam Witz ou Humor. Nós aqui, no alemão dialeto as chamamos de pequena graça ou melhor, uma gracinha. Mas o mais importante é poder rir um pouco e soltar a alegria porque isto é saudável.

**********

A PÍLULA
A senhora Marguerita perguntou para a sua sobrinha:
- Helena, o que você quer para o seu aniversário de presente?
- A pílula! - Respondeu ela.
- Mas como? Por que então du queres a pílula para o teu aniversário? - Disse a madrinha curiosa.
- Porque eu já tenho quatro bonecas e não quero mais nenhuma.

**********

CARATÊ
Hubert estava sentado no banco de uma praça olhando o movimento. De repente apareceu na sua frente uma linda loira. Ela ficou parada na sua frente e disse para ele:
- Por favor, enfie sua mão dentro do meu vestido?!
- Nossa, que pergunta inusitada! Por que então? - Perguntou Hubert.
- Eu aprendi um novo golpe de caratê ontem e gostaria de esperimentá-lo em alguém. Mas, para isto, você precisa me dar o motivo.

***********

DOIS IDOSOS
Dois estavam sentados no banco da praça falando sobre tudo. Então o primeiro disse:
- O verão é lindo!
O outro respondeu:
- Uma noite de amor também é linda.
- Sim, você tem razão! - Ponderou o primeiro. - Só que verão temos com muito mais frequência!

***********

MENTIRA
O professor Leppig estava dando uma aula sobre habilidades, então ele disse:
- Para encerrar nossa aula, vamos falar um pouco sobre mentira. Assim, pergunto se alguém de vocês já leu meu livro sobre este tema?
Todos se manifestaram. O professor disse:
- Muito bom para vocês se tomare o exemplo do quanto é feio mentir. Eu até hoje, nunca escrevi um livro.

***********

TRAIÇÃO
Humberto veio para sua casa inesperadamente e encontrou sua mulher com um desconhecido na cama. E correu, pegou a pistola com a intenção de matar os dois no momento de maior raiva.
- Não faça isto, Humberto! - Chorava a mulher. - Quem você acha que pagou nossa casa na praia, comprou nosso Mercedes, e me presenteou com todos estes casacos de pele?
- Foi você? - Perguntou Humberto. O homen desconhecido acedeu com sua cabeça. Humberto continuou a falar:
- Então vê se te tapas logo. Ou tu queres te resfriar com esta bunda de fora?
(Qualquer semelhança é mera coincidência.)

quarta-feira, 4 de novembro de 2009

Fróinde aus Daitschland

Caros Leitores do blog da língua Hunsrickisch. Nestes dias recebi o contato de uma pessoa da Alemanha, a qual se agradou por demais do jeito simples e interessante que uso para apresentar e ensinar o alemão Hunsrickisch. Trata-se do senhor Bernhard Dürr, músico e apreciador da música brasileira e latinoamericana. Ele pediu para que escrevesse um texto curto, o qual ele apresentou no site da banda. Aqui a foto dos músicos:



O site da banda é: http://www.desafinados.de/

Ouça o texto gravado aqui: hea das graveadne chtekk do hia:


TEXT IN HUNSRÜCKISCHER DEUTSCH.

Das daitsche nôokomma lebe in Sidbrasilien.

Ia libe lait, als si am sihen sind, do sinn ich in Hunsricka daitsch am chraibe gródso wi mea hia es chpreche. Sêllich mohl, wi unsa foakomma fon Daitschland tsu Sidbrasilien gerréest komm sind, do honn si alles una ua walt gefunn, un si muste di plantóoje pletsa preparire mit de wêniche ferramenten wo si mit gebrun harre. Das lebe wóod sea chlimm, do wód kehn esse, kehn kénna fa se plantse, kehne dach fa sich chohne fon de ferháfnisse chtérrem wo sich do hia grinde un kehn hillfung fon dem goverm.
Si hon awa sich mit gewallt an di órwed geb so wi ene echte daitsche ima es macht, un, iets nôo hunnad fennef un achtsich ioa hon mea hia moderne chtedda, chtroose, gesunte khenna, lebe froh un sinn di wo, in comparatiif fon'm rest Brasilien, es beste lebens mittel hon, esse de best un hones lengste leben's lóof. Mea wohne un lebe nimmi wi indióna als fill Daitschlenda es dencke, un hon licht, wassa un internet in de measchte háissa.
Debai noch was sea gut is, mea chpreche noch de Hunsricka daitsch un so wi mêchlich, lénne mea ea tsu unsa khenna das ea net soll fagehn.
Pio Rambo.
Besuuch meine blog: http://hunsrickisch.blogspot.com/

TRADUÇÃO:

TEXTO EM ALEMÃO HUNSRICKISCH.

A vida dos descendentes de alemães no sul do Brasil.

Bem queridas pessoas, como estão vendo, estou escrevendo em alemão Hunsrick exatamente
como aqui o falamos. Antigamente, quando nossos antepassados viajaram da alemanha para
o sul do Brasil, encontraram mata fechada e eles precisaram preparar suas roças com as poucas ferramentas que trouxeram junto. A vida era muito difícil, não tinha comida, não tinha sementes para plantar, não tinha telhado para se proteger dos temporais violentos que se geram aqui e sem ajuda do governo.
Mas eles se engajaram no trabalho com afinco assim como um autêntico alemão sempre faz e, hoje, depois de cento e oitenta e cinco anos nós temos cidades modernas, estradas, filhos saudáveis, vivemos felizes e somos os que, em comparação com o resto do Brasil, temos a melhor qualidade de vida, nos alimentamos melhor e temos a maior espectativa de vida. Não moramos mais e não vivemos mais como índios assim como muitos alemães o imaginam e temos luz, água e internet na maioria das casas.
Junto a isto, o que também é muito bom, nós ainda falamos o dialeto alemão hunsrickisch e no máximo de nossas possibilidades também o ensinamos aos nossos filhos para que a língua não desapareça.
Pio Rambo

segunda-feira, 2 de novembro de 2009

Doenças em Hunsrickisch

Ouça este texto gravado aqui - Hea de graveadne text do hia:


Quando se trata de doenças, geralmente existem expressões para caracterizá-las com mais ou menos ênfase e o alemão Hunsrickisch não foge a esta regra. A seguir uma lista de doenças em português e depois traduzidas para o Hunsrickisch.


Wenn das héest iwa krankhéde, gemena tsait gibt es expressionen wo di caracterizire mit meh oda wênicha empfasis un de Hunsricka daitsch is net anischta. Do waita hon mea en list mit de krankhéde in portugiesisch un demnô ibassetst tsu de Hunsrickisch.

Nomes de doenças em Hunsrickisch - Nóme fon krankhéde in Hunsrickisch
Catapora - waisse phokke
Rubéola - rote phokke
sarampo - phokke
sífilis - sífillis
paralisia infantil - khenda lehmung
febre - fiewa
icterícia - gelleb sucht
tuberculose - schwintsucht
dor de cabeça - kopp weh
infarto - héts chlóoch
derrame - gehénn schlóoch
dor de barriga - bauch weh
dor de estômago - móoche weh
apendicite - blinddórrem entsintung
câncer - krepps
dor de ouvido - ohre weh
dor de dente - tsóon weh
cegueira - blind
surdo - tób
mudo - chtomm
dermatite - haut weh
laringite - hallsbróiung
amigdalite - mandle weh
sinusite - sinussit
bronquite - bronkit
asma - assma
problemas na coluna - rippchstann weh
dor na coluna - kraits weh
Dor nas costas - rikke weh
distenção por esforço muscular - saite chtich
depressão - langs krankhéd
pedras nos rins - niire chtéhn
pedras na vesícula - galle chtéhn
hemorróidas - hemerrite
varizes - dicke odre
hemorragia - blut lóofung

Acidentes em alemão Hunsrickisch: Unnfalle in Hunsricka Daitsch:

Acidente - unnfall.
Ela estava no ônibus quando aconteceu o acidente.
Si wóod im bus wann de unnfall passiat is.

Afogar - fassaufe.
Ele foi nadar no mar e se afogou.
De is in's mea chwemme gang un hot sich fassoff.

Queimadura - fabrennung.
Ele estava dentro de casa quando ela pegou fogo e ele sofreu queimaduras de segundo grau.
De wóod in'm haus wann das óngebrennt wóod un de hot tswette grad frabrennung óngenemmt.

Queda - ronna falle.
O Pedro caiu do segundo andar e só sofreu fratura em um braço.
De Pitt is fon dem tswette chtok ronna gefall un hot noore ene órme fabroch.

segunda-feira, 12 de outubro de 2009

Bissie Gelô - Chwestre Chtekka

Ouça esta história gravada aqui: hea das graveadne chtekk do hia:


Chwestre Chtekka

Di êaschte chwestre sin gans friasch gegrind gib wall do phó persone gesihn hon das es unnmêchlich weat lewe un debai sihn anre lait chlimm dings mit mache ohne se helfe.
Un das is so passiad hauptsêchlich in denna tsaite wo es di chlimme peste uf de Eat geb hot, un wo di mensche, bis di doctre khéhn curój harre fa mit de faphestne lait um gehn.
In denna tsaite sin gemena hand di lait fon de comunited weg geiód geb, un nohre wea wea iwrich geblib is fa de lait se helfe wóore es di chwestre. Di sinn dan do romm gelóof un hon de lait es esse geb, meditsin, hon gebeht, un so waita. Fill mo' sinn di lait uf de pletsa geschtorreb wall, obwohl de ganse hilf, hon si net éemfach di gans phain ausgehall.
So wó es gewehs. Gesunte chwestre hon dan sain gesunthéd arriskead tsum Gottes wille fa de lait se helfe, sin fon sain familie weg geblib un, was si dan de meascht macht hon, das wó dan behte.
Dorrich di behterai hon si dan di congregatsione gekrint. Un, in de letste fennef hunnad ioa, is es en haufe moh' passiat das do naie congregatsione gekrint gib sinn.
Dann, wall es nohre chwestre wóore, wóore ken menna debai, un so, muste sie di gans órwed wisse mache. Fics hon dan so iunge chwêstacha di órwed gellént. Do is alles gelóof ohne aussa hilf se brauche fon de menna.
Doch alsmo' is es passiat das di muste ene chtarge mann hon fa di órwed mache als wi ene bóom umm chnaide, oda en chwain chlachte. Si harre khéen curój fa so es messa dem sau in es héts chteche un si aus bluhte losse biss ans énn. Dan is ima ene mann fon de ville de foa gerruf geb.
Wall si geménnt harre si bráichte khéen hilf in em hinkel chtall, is es passiat das si khéen pipcha gephakt hon se tsie in em chwestre colêej, dort uwe in Santa Catarina. Es wóod so:
Si hon ene grosse hinkels chtall gebaut, hon sêchtsich pipcha kóoft un getsô. Wi di pipcha dan mo tsu hinkle wóore un hon óngefang se leie, sin di chwestre áifasichtich geb fa di tsierai fakrêesre. Awa, do is khene hóon debai geblib wall es het doch so mechtich chwaintsich ausgesihn so do ene hóon beôbachte no de hinkle chpringe un hin un hea hupse, un chpringe un nommo hupse... ...do hon se khene hóon debai getun.
So, sin di ganse óia una de hinkle gafault. Di chwestre wóore so langsam am únnruich am gewe wall so si khéen naie pipche gephakt hon aus de óia bringe.
Hon se resolviat bai de phóda hin gehn un ea froue. Es is so passiat. Wi si bai ihnem wóore, hot dan di chwesta gefrod:
- Phóda, was mache mea fakheat das unsa hinkle un unsa gans tsierai khéen pipcha aus saine óia bringe?
- Het dea ene hóon bai de hinkle? - Hot de phóda gefroht. Di chwesta antwort:
- Nê! es het uns doch so chwaintsich foa gefall do so ene hóon bai de hinkle beôbachte un hin un hea chprin ge.
- Ia, chwesta, ia wohl! - Sóod de phóda. - Dan said dea am wolle di fróo sollt lehn es kint gebohre ohne saine man!
- Ah so is es? Dan muss wérklich ene hóon debai blaiwe?
Do hot de phóda geantwort:
- Ia wohl! Tut doch de hóon debai un macht di auge tsu, dan siht deia net di hinkle un de hóon sich chwaintsich ónschtelle.
(ieda enlichkait sin nua cointsidense)

------------------------------------------------------

TRADUÇÃO:
Histórias de Freiras.

As primeiras freiras começaram a existir bem antigamente porque algumas pessoas viram que seria impossível viver vendo outras pessoas passando por situações difíceis sem ajudar.
E isto aconteceu principalmente nos tempos em que pestes brabas assolavam
a terra e onde as pessoas, até os médicos, não tinham coragem de ficar junto às pessoas infectadas.
Naquela época geralmente as pessoas eram expulsas da comunidade e só quem

sobrava para ajudar estas pessoas eram as freiras. Elas então corriam por aí
distribuindo comida para estas pessoas, remédio, rezavam e assim por diante.
Muitas vezes as pessoas morriam nestes lugares apesar de toda a ajuda pois não
aguentavam o sofrimento.
Assim era. Freiras saudáveis arriscavam sua saúde aos cuidados de Deus para ajudar as pessoas, se distanciavam de suas famílias e o que mais faziam era rezar.
Através das orações elas então criaram as congregações. E, nestes últimos
quinhentos anos isto aconteceu diversas vezes onde novas congregações foram
criadas.
Então, porque eram somente freiras, não havia a presença de homens, e então, elas tinham que saber fazer todo o serviço. Rapidamente então as freiras novinhas aprendiam o ofício. Tudo corria sem a necessidade da ajuda dos homens.
Só que, algumas vezes, acontecia que elas precisavam de um homem forte para fazer trabalhos como cortar uma árvore, ou carnear um porco. Elas não tinham
coragem para enfiar uma faca no peito da leitoa até o coração e fazê-la sangrar até o fim. Então sempre chamavam um homem da vila.
Porque elas achavam que não precisavam de ajuda no galinheiro, aconteceu
que elas não conseguiram naquele colégio de freiras tirar pintinhos das ninhadas,
lá em Santa Catarina. Isto foi assim:
Elas construiram um grande galinheiro, compraram e criaram sessenta pintinhos. Quando os pintinhos cresceram e começaram a por ovos, as freiras ficaram ansiosas para aumentar sua criação. Mas não mantiveram nenhum galo junto,
porque seria emporcalhado ver um galo correndo atrás das galinhas, pulando e
correndo e pulando novamente... ...então não colocaram galo junto.
Assim então, todos os ovos embaixo das galinhas apodreceram. As freiras aos poucos ficaram irrequietas porque não conseguiam tirar pintinhos novos dos ovos.
Resolveram ir ao padre e perguntá-lo. Assim aconteceu. Quando estavam junto dele, a freira perguntou:
- Padre, onde está o nosso erro para que de nossas galinhas e em toda a nossa criação não vingam pintinhos novos dos ovos?
- Vocês tem um galo com as galinhas? - Perguntou o padre. A freira respondeu:
- Não, isto nos pareceria muito emporcalhado ver um galo correndo atrás das galinhas.
- Sim, irmão, sim senhora! - Disse o Padre. - Então estão querendo que a mulher conceba sozinha um filho sem o seu marido?
- Ah, então é assim? Precisa mesmo ter um galo junto com elas?
Então o padre respondeu:
- Com certeza! Ponham o galo junto e fechem os olhos! Então não verão as galinhas e o galo em comportamento emporcalhado.
(qualquer semelhança é mera coincidência)

domingo, 20 de setembro de 2009

Bissie Gelô - Chlimme Situatsione

OUÇA ESTA HISTÓRIA GRAVADA AQUI: HEA DAS GRAVEADNE CHTECK DO HIA:


CHLIMME SITUATSIONE

In em lewe tud ene mensch fillmohls dôrrich chlimme situatsione gehn. Es fengt chon ón fon klénem. Es gibt kropp wenn en kent so ene grosse sorvet fon enem
onkel gried, un es packt ea net gans esse. Was mit em rest mache fa net de onkel beláidiche? Das is chon en chlimm situatsion.
Dann, wenn es kent bissie wackst, dann in de chuul, komme foa ene haufe chlimme situatsione. Hauptsechlich wenn es kent etwas mus foa tsaiche odda antworte fa di lêering. Dann, wenn di antwort fakead is, dan is es iwa chlimm fa das kent.
Do komme io gemena tsait di andere khenna un fafôliche das wo di falsch antwort geb hot. So blaibt es fa dummkopp de rest fon de woch.
Wenn di wecklseliêriche tóoche komme, dann wet es di alla chlimmst tsait fa en person. Do wet alla gebot was passire wo so iemand rot lisst. Di buwe hon de
problem mit de masse wo so gern in de hosse wackst un di mêdcha hon di bristcha wo so gern di knepcha foa chpitse.
Do is noore etwas unnferháftniches passire, dann is chon de motif do fa di tsáichung des natua sich foa chpíichle.
Un in de buwe un in de mêed sain gedanke fallt es ima so foa das wi de lêera
oda di lêererin es fa gern mache têd. Es is awa net so. Es is noore di natua.
Awa, was ene de mêascht in di chlimme situatsione traibt is so ene unnfahofte fots wo émfach raus will. Un, wenn das uf em ônibus passiat, is es noch fill chlimma. Main gott, do sinn chon fill lait chwea in de gekwêltne momenten renn
gefall.
Hauptsêchlich, de Matias Ervin, wo mo uf enem folle ônibus wót un must sain
retícia draibung liwre dôrrich ene fots. Un iets, was mache? De ônibus wód
foll, lait an lait, un es wód net mêchlich ene fakwêeltne chuss losse.
Uf émol, horra ene plón gried. Ea wód en tsaitung am fest halle. So, dêera di tsaitung farráisse iwam fotse, und dan têd niemand ea hêere das sind mache. De
geschtang weat dan chon ene tswêttes element, wo di lait dêere énem de andere di chult in contsiens gewe.
Fa êtliche, kennt bis de geschtang fon de faul bach in Portom sin, wo chon dicht dô wód.
Ea fengt ón di tsaitung se farráise un debái horra ene fanênneftiche fots geloss. Es hot awa fill hétta gekracht wi ea gerrêchent hat.
Do, so en alt bóos, wo foa dem in de bank gesitst hat, hot ea gefrod:
- Nach, du wuts? Du wétst doch net dich wolle óch noch ab putse mit de tsáitung in dem ônibus!?!
(Ieda ennlichkaite sin nua cointsidense.)

------------------------------------------

TRADUÇÃO:
SITUAÇÕES DIFÍCEIS

Na vida uma pessoa passa muitas vezes por situações difíceis. Isto já começa desde pequeno. Fica complicado quando uma criança ganha um sorvete enorme de um tio e ela não consegue comer ele todo. O que fazer com o resto para não chatear o tio? Isto já é uma situação difícil.
Então, quando a criança já cresce um pouco, então na escola, acontecem várias situações difíceis. Principalmente quando a criança precisa apresentar algo ou responder para a professora. Então, quando a resposta estiver errada, fica difícil para a criança.
Então vem geralmente as outras crianças e debocham de quem deu a resposta
errada. Assim ela fica por bobalhona o resto da semana.
Quando vem os dias de adolescente, então vem a época mais difícil para uma
pessoa. A cada momento acontece algo que deixa alguém enrubescido. Os garotos tem o problema da massa que gosta de crescer na calça e as meninas tem os peitinhos que adoram mostrar os botõezinhos apontando.
É só acontecer algo inesperado, então já existe o motivo para que a natureza se manifeste.
E para os rapazes e para as moças sempre dá a impressão de que os professores o fizessem por querer. Mas, não é assim. É somente a natureza.
Mas, o que mais põe a gente em situações difíceis são um peido que simplesmente quer sair. E, quando isto acontece em um ônibus, ainda é mais difícil.
Meus Deus, já muitas pessoas se enrolaram nestes momentos de aperto.
Principalmente o Ervin Matiasm que uma vez estava em um ônibus lotado tendo que deixar escapar o fermentar dos rabanetes (que havia comido). E agora, o que fazer? O ônibus estava cheio, pessoa a pessoa e não era possível deixar escapar um apertado tiro.
De repente, ele teve uma idéia. Ele estava segurando um jornal. Assim, rasgaria o jornal quando peidasse e então ninguém ouviria ele cometendo este pecado. O fedor já seria um segundo elemento, onde as pessoas acusariam umas às outras.
Para algumas poderia ser até o fedor do arroio poder de Portão, que estava próximo.
Ele começou a rasgar o jornal e junto a isto, soltou um peido fenomenal. Mas o ruído do peido foi muito mais alto do que ele calculara.
Então, uma velhinha, que estava sentada à frente no banco, o perguntou:
- Então, seu porco? Você não vai querer ainda se limpar com o jornal dentro do ônibus!?!
(Qualquer semelhança é mera coincidência).

domingo, 23 de agosto de 2009

Música: O Alemão Azarado

O Alemão Azarado: Ouça a canção aqui: Hea di musik do hia:


Quando eu chegava no salão do meu amigo Zé
O povo já gritava: "Chegou o alemão Zé!"
Mas o que eu mais queria, era arrumar mulher,
Mas o que mais se via era levar fora das mulher.

Falado: Mas que coisa! Wo hot ma schon soowas gesihn?

Oiê, oiê, oiê, ich hon émfach khéen glick
Di medcha ráisse aus, do geht émfach khéhn's mit!
Oiê, oiê, oiê, ich hon émfach khéen glick
Di medcha ráisse aus, do geht émfach khéhn's mit!

Falado: Hoch! Ho horra do geschtan: wêllich wi so en' kranke hóon!

Mas ele não parava, buscava sem parar,
Mas, vendo que não adiantava, começava a cantar:
Die Marie un die Greht, das sinn tswói chehne med,
Die Marie is fa mich, dann di Greht di will mich net.

Falado: Hoch! das is io mo émfach was pech'tes géll!

Vai ver que é assim: eu sou mesmo azarado.
De novo não vai ter jeito de eu arrumar uma namorada.
Vai ver que é assim: eu sou mesmo azarado.
De novo não vai ter jeito de eu arrumar uma namorada.

Falado: dann geht ma de best hémm un leed ma sich in sain bet!

--------------------------

Tradução: O Alemão Azarado

Quando eu chegava no salão do meu amigo Zé
O povo já gritava: "Chegou o alemão Zé!"
Mas o que eu mais queria, era arrumar mulher,
Mas o que mais se via era levar fora de mulher.

Falado: Mas que coisa! Onde já se viu isto?

Oiê, oiê, oiê, simplesmente não tenho sorte,
As garotas fogem, simplesmente nenhuma me acompanha!
Oiê, oiê, oiê, simplesmente não tenho sorte,
As garotas fogem, simplesmente nenhuma me acompanha!

Falado: Olha, então ele ficou parado ali, murcho como um galo doente.

Mas ele não parava, buscava sem parar,
Mas, vendo que não adiantava, começava a cantar:
A Maria e a Goreti são duas garotas bonitas,
A Maria está para mim, porque a Goreti não me quer.

Falado: hoch, isto simplesmente é algo desgraçado, não?

Vai ver que é assim: eu sou mesmo azarado.
De novo não vai ter jeito de eu arrumar uma namorada.
Vai ver que é assim: eu sou mesmo azarado.
De novo não vai ter jeito de eu arrumar uma namorada.

Falado: Então é melhor ir para casa e deitar na cama!

quinta-feira, 6 de agosto de 2009

Hin un Hea - Fatta Giebe

HIN UN HEA

Ouça esta história gravada aqui: Hea das graveadne chteck do hia:


FATTA GIEBE
Ene gute tóh, móinds frii, is main fró bai mich an di órwed kom un sód ich gebt fatta.
Fatta giebe! Di tswói wetta falle em foa wi wen es etwas net so tiefes oda importantes weat. Awa, wenn ém sain fró bai uns kimmt un sêed ma giebt fatta, dan chpead ma wércklich woa wi tief di tswói wetta ene chpisse tun. Awa es is net pháin wo ma chpead! Es is en lústig un êngstich fielung, wo mescht mit ém sain ganse nérfe. Dan kríweld es uns dôrrich di gans haut, un wi ma nommo um sich kimmt, dan fengt es héts ém ón fics se kloppe: Ich gebe fatta! Oh Got, ich gebe fatta!
Di Mônate lófe dan gans lamsam, ma sied de fró saine bauch wakse un ma lebt saine gang mit fon dem unnfahoftne luste als wi milone esse wolle im winta, biss di chpássiche humor weckslung wêrem em tóh. Dan, wenn si ónfengt se kráische, chtehd ma so dumm debái un wéhs net was ma soll mache. Uf émol is nommo alles gut, un si chaft sain lewe wáita. Ich het mêchtich gern etwas gemacht, awa fa si wód de alla mêascht important in dem moment mo ôntlich kráische. Si hat main êngste newa sich góned gemêrrekt.
Kimmt de tóh fa ins kranke haus un es nenche uf di welt komme. Ich bláiwe léen im tsimma, un si bringt mit em dokta sain hilfung es nenche tsu unsa welt. Fia êngstiche chtunde chtehe ich alsmo im tsimma, alsmo im corredoa un wóde di chliessung fon dem geborung. Ieda ene wo langst mich geht frohe ich wi es am foa komme is, un all són se das es alles richtig am lóofe is.
Di êngst wakst, is imma greessa. Ma geht hin un hea, denkt dummhéde, denkt iwa nóme fa es khint, denkt wea ma avisire muss, iwa de phat, di goht un, hauptsêchlich denkt ma: "Kraft, máin fró! Kraft" Ma denkt es tausend mohl! "Kraft, kraft, kraft mein fróo, es wet alles gut!"
Di gans tsáit iwa'm wóode klopt es héts ém doppeld so fics das énem saine kérwa tsíddad ohne das ma will. Di ôchtum is so unnruich un ma ménnt kent es net áusshalle.
In de ruichkhéd fon foa tóh head ma dan de nenne kráische. Ene grosse knode phakke ich dan chlikke un es fellt mea foa als do weat en grohs gewicht ab gefall. Ich denke nohrme: "Sin fatta gieb! Iets sin ich fatta!" Main auge fille sich mit treene fon de gefihle un di fihlung des náies situatsion. Di chullre wackle in em sêlwige tack als de kinn.
Di fróo giebt tsurrik in es tsimma gebrum un nôo fille wétta iwa es kind un unsa liebe, wet es kind éndlich mô getsáicht. Och Got, es is doch es chenste khent wo ich chon in main gansen leben gesihn hat. Es is éenlich mit mea und es gukt mich ón als wi es mich kenne wollt. Niks, awwa rain niks, betsóhlt di fihlung es êaschte mohl sáin áichne kind uf di chohs holle!
Es kind wakst. Fill flêschia millich wérre in em kalte winta ôwend gemacht, un gemena tsáit mache ich se, êngewíckeld in a deck so kalt is es. Grankhéde chaffe mich aus em bed oda aus de órwed fa bái de dokta. Dan, wen es kínd nommo lústig lache tut, dan chpead ma de grosse weat wo als fatta giebe is.
Es is so chen fatta giebe, das es wo ich do fatseld sinn, hon ich chon tswói mohls gródso mit gemach. Un wen es sollt nommo sinn, dêere ich es nommo mit mache.
Fatta, oda pábai, unsre tóh is so: fille gute gedanken iwa alles wo mea chon gemach hon, un fille, awa fille luste fa gród so wáita gehn.

---------------------
TRADUÇÃO
---------------------

POR AÍ

TORNAR-SE PAI
Um certo dia, de manhã cedo minha esposa chegou no meu trabalho e disse que eu me tornaria pai.
Tornar-se pai! Estas duas palavras nos representam como se não fossem algo tão profundo ou importante. Mas, quando a esposa da gente chega até nós e diz que nos tornaremos pais, então a gente realmente sente o quão profundas soam estas duas palavras e o quanto elas nos espetam. Mas, não é dor que sente! É uma sensação animada e angustiante, a qual mexe com todos os nossos nervos. Então, um calafrio atravessa toda a pele, e quando a gente novamente chega a si, então o coração acelera: vou ser pai! Ó Deus, eu vou ser pai!
Os meses correm então lentamente, a gente vê a barriga da esposa crescer e a gente convive com seu caminhar nos estranhos desejos como comer melancia no inverno e até suas estranhas mudanças de humor durante o dia. Então, quando ela começa a chorar, a gente fica assim parado feito bobo do lado dela sem saber o que fazer. De repente está tudo novamente bem, e ela toca sua vida em frente. Eu teria gostado muito de fazer algo, mas para ela naquele momento o mais importante era chorar bastante. Ela nem havia percebido minha angústia ao seu lado.
Chega o dia para ir ao hospital e acompanhar o nascimento do nenê. Eu fico sozinho no quarto, e ela trás o bebê ao mundo com a ajuda do médico. Durante quatro horas angustiantes estou às vezes no quarto, às vezes no corredor e aguardo o desfecho deste nascimento. A cada um que passa por mim pergunto como tudo está ocorrendo e todos dizem que tudo está correndo bem.
A angústia cresce, está cada vez maior. A gente vai para lá e para cá, pensa em bobagens, pensa sobre o nome da criança, pensa a quem comunicar (o nascimento), sobre o padrinho, a madrinha e, principalmente se pensa: "Força minha esposa! Força!" A gente pensa isso mil vezes! "Força, força, força, minha esposa, tudo vai terminar bem!" Durante todo o tempo da espera o coração bate no dobro da velocidade, tanto que o corpo da gente treme sem a gente querer. A respiração é anormal e parece que a gente não vai aguentar isto.
Na calmaria da madrugada se ouve o bebê chorar. Consigo então engulir um grande nó e me parece que caiu un grande peso de mim. Eu só mais penso: "Tornei-me pai! Agora sou papai!" Meus olhos se enchem de lágrimas com o sentimento da sensação desta nova situação. Os ombros balançam no mesmo ritmo do queixo.
A esposa é trazida de volta para o quarto e após muitas palavras sobre a criança e o nosso amor, finalmente é-me mostrada a criança. Ó Deus, mas esta é realmente a criança mais linda que já vi na vida. Ela é parecida comigo e me olha de um jeito como que quisesse me conhecer. Nada, realmente nada paga a sensação de se ver pela primeira vez seu próprio filho e pegá-lo no colo!
A criança cresce. Muitas mamadeiras são preparadas nas noites frias do inverno, e geralmente eu as faço, enrolado num cobertor de tão frio que está.
Doenças me tiram da cama ou do trabalho para ir ao médico. Então, quando a criança novamente ri animada, então a gente sente o verdadeiro valor tornar-se pai.
É tão lindo tornar-se pai, que o que estou contando já acompanhei por duas vezes. E se fosse para ser novamente, passaria mais uma vez. Pai ou papai, nosso dia é assim: muitos pensamentos bons por tudo o que já realizamos e muita, mas muita força para continuarmos do mesmo jeito.

quinta-feira, 23 de julho de 2009

HIn un Hea - Wowo's Tóoh

Wowo's Tóoh

Ouça esta história aqui: Hea das chtek do hia:


Lib wowo un libe wowo. Hait is ihre tóoh, es is ene êkstrare tóoh fa aich un wea sich fróid sin mea. Mea fróide uns wall mea si bai uns hon, un wall si uns ihre bekántniskhéd gibt, ihre libe un ihre companii.
Dea said ima an unsa said uns am hellfe un am chutse. Wowo, du bist wi niemand, du bist so ekstra, das daine libe is tsóod, de gibt getultichkhéd un gut fiilung.
Wowo, khén tsait uf de eat is lang genuch fa dea betsóole alla frohhéd wo du uns geb host. Ich danke dea wall's du ima no mea geschoont host: wenn ich en frechhéde gemacht hat, host du mich geschutst fon de mámai sainem chlappe. Fa aich, wóod ich ima das khent wo niks fakead getun hat.
Du host ima mit mea geschpillt. Nii wód es tsu fill fa dich. Wenn's du óoh mid wóost, hast du ima bissie tsait gehat fa mit mea chpille. Du host mich gelénnt behte un Gottes in êere halle. Host mich óoh di gôtische chrifte in daitsch gelénnt.
Wowo, denkst du noch drón wieffel mohl du mea geschichte fatseelt host wenn ich net ennschloofe konnt? Dan harre ich bang gehat fon de geschpents oda fon dem hellboges. Dan host du mich tsértlich gechtráichelt un chtekka fatsêelt fon dain iugentsait. Un, ich sin dan tsóod... êngeschloof.
Un, wenn ich krank wód, wieffel mohl host du mea gut esse gemacht, fa das ich nommo glaich gut wóod. Es is unntsêelich wieffel mohl es passiat is. Alsmohl hon ich mich bis krank óngeschtellt nohre fa dain gut esse grin.
Du host óoh dain engelcha de easchte bód geb un di frisch mamai gehollef es kint ónfenge se tsie.
Wowo, fa mich bist du ene waisse engel wo chutst di gans familie un sich hetslich bekimmat mit uns alle.
Hait is ihre tóoh. Daine libling is chtarrek in maine gedanke, un was ich will sóon is das ich dich libe! Bessa gesód, mêchtich libe! Ich sin óoh hétslich danke das du bai uns bist, un das du main wowo un maine wowo bist!
Mea winsche all das dea noch en haufe iore bai uns blaibe wolt. Fill glick, fille libe, fill frohhéd un beste winsche an ihrem wowo's tóoh!

--------------------------------------

TRADUÇÃO:

Dia dos Avós

Querida vovó e querido vovô. Hoje é seu dia, é um dia especial para vocês e quem se alegra somos nós. Nós nos alegramos porque temos vocês conosco e porque vocês nos dão seu conhecimento, seu amor e sua companhia.
Vocês estão sempre do nosso lado nos ajudando e nos protegendo. Vovô (vovó) você é como ninguém, você é tão especial que seu amor é suave, ele dá calmaria e boas sensações.
Vovó (vovô), nenhum tempo na terra é suficiente para pagar a você todas as alegrias que você já nos deu: quando eu fizera alguma arte, você me protegeu do chinelo da mamãe. Para vocês eu sempre fui a criança que não fez nada de errado.
Você sempre brincou comigo. Nunca era demais para você. Quando você também estava cansado (a), sempre tinha um pouco de tempo para brincar comigo. Você me ensinou a rezar e a honrar a Deus. Também me ensinou as letras góticas alemães.
Vovô (vovó), se lembra quantas vezes me contou histórias para eu dormir quando não conseguia pegar no sono? Então eu sempre tinha medo das assombrações ou do capeta. Então você me acarinhava e contava histórias do teu tempo de juventude. E eu então, pegava suavemente no sono.
E, quando eu estava doente, quantas vezes você fez comida boa para mim, para que eu ficasse novamente logo bom. É incontável quantas vezes isto aconteceu. As vezes até eu simulava doença somente para ganhar tua comida boa.
Você também deu o primeiro banho em seus netinhos e ajudou a jovem mãe a começar a criar o filho.
Vovó (vovô) para mim você é um anjo branco que protege toda a família e que de coração se preocupa por todos nós.
Hoje é o seu dia. Seu amor está forte em meus pensamentos e o que eu também quero dizer é que eu amo você! Melhor dito, amo muito! Também sou grato de coração que você está conosco e que voc^´e é minha vovó e vovô!
Nós desejamos todos, de que vocês ainda fiquem por muitos anos em nosso meio. Muita sorte, muito amor, muita alegria e os melhores desejos neste seu dia dos avós!

terça-feira, 14 de julho de 2009

Bissie Gelô - De Matusalem

Ouça esta história aqui: hea das chteck do hia:


DE MATUSALEM

Es is grohsódich wi in de welt fill menna chlimm sinn iwa di frólait. Si gehn fia un
tswantsich chtunde mit de frólait in em gehénn un denke nohre chwáintsich dings iwa si. Di especialiste són di menna herre ene gehénns problem un miste tratament gemacht grihn fa sain plén gerricht grihn.
Es giebt menna wo net kenne sihn en fró langst si gehn, dan wet chon glaich denna nô gekukt fa sihn wi saine hinnre is. Dan, belecke si sich un hon ima en chpessie nô se són:
- Putche noch mohl, was ene hinnre! Mit so áusgeschnitseltne óschbeckelcha ted bis di Carla Péres sich demit faschehmt fiile concorrents mache!
Di fróinde wo bai em chtehn un chmaisse geschpreech weg, fenge all ón dem frómensch nô guke, dan wet gelacht un mo ontlich noch geschpott.
Una de fill fahungatne menna giebt es etliche druna wo sich net halle kenne, dan wet mit de med gehetst. Un ene oda de andere is dan so fahungad, das a drón chpringt un alles reskiad fa and de fró oda dem mede se tatschle.
Haitsestóhe is di welt sich am ennre un was ma sied is das di frólait fill me kiftich sin als wi si wóre friasch in main iugend. Haitsestóhe tun si óh chon chpessia de menna nô són un fill guke so natealich di menna fon foa sait tswischen de bén ón, das ma sich werklich so halwa faschemd fihlt. Es chpead énem als so wi ma am ab gemess gebe weat.
Ma sied in de televisom das di frólait hait fill mê hungrich sin als friasch un es is
hauptsechlich wall es ken grosse unnaschitte me giebt tswischen de menna un de frólait sain flichtunge. So, Fadiene di frólait sain gelt, hon sain responsabilitete un suche es mache wi di menna.
Awa, friasch wód es alles fill me unnschuldig. Es is alles hehlich passiad in de dunkelhéd de nacht un fill frólait hon en gans lewe lang gelebt ohne sich ennsihn das sain menna aus de hochtsait camange harre. Un do driwa, honich en chtek:
In de tsait wo ich in Sant Leopold geschaft hon als abnémma, wore ich phó monaten knecht fon enem abnémma wo Matusalem gehéest hot. Es wód ene gute man, hat haufe waiss fróinde un, hauptsechlich, gans fill fróindine. Un ea hot wercklich es gescheft unna gebrun weche de frólait. Hot nii di bilda denna cobriad un sô, hot sain órwed óngefang chulde se gewe.
Entlich, wód ea so unna gekróbt in de chulde das ich un maine bruda dem es gescheft ab gekóoft hon.
Awa, wall ea so flábbich uf di frólait wó, harra so dan un wan en fró bai sich in em
tsimache wo newam chtudium wó. Ea hot werem de órwed chtunde mit de frólait in dem tsimache gefechelt, in de tsait wo ich di bilda órwed gemacht hon.
Ich wust das ea faháirat wód, hon awa net sain fró gekent. Wen dan sain amanten dort hin kom sin, horra si glaich in es tsimache gelôkkat un di teia hinna sich tsu gemacht.
Alsmo is es passiad das di frólait kom sin un ea wód net dô. Dan, hon ich es tsimache uf gemacht un si rinn geloss fa ea se wóde. Dan, is ea kom un is gláich in es tsima bai di fró wo am wóde wó.
Ene tóh, is sain áichne fró ea suche kom. Ich hat si net gekent, hat gement es weat noch en fon de haufe amanten, dô hon ich si in es tsimache geschikt, si sollt bissie wóde, de Matusalem weat uf di bank gang, ea kehmt glaich.
Si hot nics gesód, is in es tsimache, hot di teia tsu gemacht, sich náckich gemacht un ea gewód. Wi de Matusalem kom is, sóre ich weat en fró in em tsima. Ea is glaich nô in es tsimache, hot di teia hinna sich tsu gemacht.
Es hot net lang getauat, do sin di tswói halleb náckich aus em tsima geschprung kom, de Matusalem fonne drón un di fró hinna dem nô. Tsum glick wód in em moment kene client in em studium. Di fró hat die lat fon dem fensta in de hand un hot nohre geschróit:
- Emilia wet de knuppe héese wo ich dea uf em buckell raus chlón, du hunt!

--------------------------------------------------
TRADUÇÃO:
------------------------------------------------------

O MATUSALÉM

É relevante o que tem de homens doidos por mulheres no mundo. Eles andam vinte e quatro horas com as mulheres no cérebro e só em pensam bandalheiras com elas.
Os especialistas dizem que estes os homens tem um problema cerebral e que precisam fazer um tratamento para alinharem seus pensamentos.
Tem homens que não podem ver uma mulher passar por eles, então já logo as acompanham com o olhar para ver como é o seu trazeiro. Então, eles se lambem e sempre tem uma piadinha para dizer:
- Nossa, que bunda! Com um par de nádegas tão bem esculpidinho até a Carla Péres sentiria vergonha em fazer concorrência!
Os homens que estão parados com ele jogando conversa fora, começam todos a seguir a mulher com o olhar, então riem e debocham.
Entre os tantos homens tarados tem alguns no meio que não conseguem se segurar, então inticam com as garotas. E um ou outro então é tão tarado, que ele avança nela e arrisca tudo para apalpar a garota.
Hoje em dia se vê que o mundo está mudando e o que se vê é que as mulheres estão muito mais atrevidas do que eram quando eu era adolescente. Hoje em dia elas também já atiram piadinhas para os homens quando passam por elas e os encaram com tanta naturalidade de frente no meio das pernas, que a gente se sente meio envergonhado. Isto nos parece como se estivéssemos sendo medidos.
A gente vê na televisão que as mulheres hoje em dia estão bem mais famintas do que antigamente e isto é principalmente porque não existem mais grandes diferenças entre as obrigações de ambos. Assim, as mulheres ganham o seu dinheiro, tem suas responsabilidades e procuram fazer que nem os homens.
Mas, antigamente tudo era muito mais inocente. Isto tudo acontecia na escuridão da noite e muitas mulheres viviam uma vida inteira sem se darem conta que seus maridos tinham camangas fora do casamento. E a este respeito, tenho uma história:
No tempo que eu trabalhava como fotógrafo em São Leopoldo fui durante alguns meses empregado de um fotógrafo que se chamava Matusalém. Ele era um homem bacana, tinha muitos amigos e, principalmente, amigas. E ele realmente conseguiu quebrar o negócio por causa das mulheres. Nunca lhes cobrava as fotos e assim, seu trabalho começou a dar prejuízo.
Finalmente ele estava tão enterrado nas dívidas que eu e meu irmão compramos o negócio dele (o estúdio).
Mas, como ele era tão bobalhão pelas mulheres, ele tinha de vez em quando uma mulher com ele no quartinho ao lado do estúdio. Ele ficava durante o expediente horas no quarto transando com as mulheres, no tempo em que eu fazia as fotos.
Eu sabia que ele era casado, mas não conhecia sua esposa. Quando então suas amantes chegavam lá, ele logo as atraía para o quartinho e fechava a porta atrás de si.
As vezes acontecia que as mulheres chegavam lá e ele não estava. Então, eu abria o quartinho e as deixava entrar para o esperarem. Então quando ele voltava, logo ia para o quarto junto da mulher que o esperava.
Um dia, chegou sua legítima esposa o procurando. Eu não a conhecia, achava que era mais uma de tantas de suas amantes, então mandei-a entrar no quarto dizendo que esperasse, que o Matusalém havia ido ao banco, mas que logo retornaria.
Ela não disse nada, entrou no quartinho, fechou a porta, se pelou e o esperou. Quando o Matusalém chegou, eu disse que tinha uma mulher no quarto. Ele foi logo para o quartinho e fechou a porta atrás de si.
Não demorou muito, vieram os dois correndo para fora do quarto seminus, o Matusalém na frente e a mulher atrás dele. Por sorte naquele momento não tinha nenhum cliente no estúdio. A mulher tinha o sarrafo da janelha na mão so mais gritava:
- Emília vai se chamar o calo que vou causar nas tuas costas, seu cachorro!